zondag 9 november 2014

Very Old Endgames

The joy that draughts players have by showing nice positions to others is as old as the game itself. In the very old days hardly any endgame was published, but some of them were. Even as far back as the 18th century. Below I present a few. The choice is rather random, but interesting enough for you, I hope, to get an impression of what draughts lovers liked long ago.
For this purpose I looked for very old endgames in "Het Eindspel 2", containing 1620 endgames. The 7 books of Butoschkin, Etudes, 5954 endgames and Kleingoed by Gerhard Bakker and Gerrit de Bruijn, 700 endgames 3 x 3. An interesting and very well prepared book that I recommended earlier. There are not many endgames published before 1900 and of those in "Het Eindspel" many of them have second solutions, etc. So it took a bit of time to find some nice examples.
The first one below is very old (1798), but well suited for learning very young players some of the strategic aspects of draughts, like: Lack of tempo. The strength of the King, dominating the main line. The need to sacrifice two Black Man enabling to cross the line. The sacrifice of the White King as the only way to win. Opposition, one of the basic finals. All of that in a simple, easy to understand, endgame. Only a bit more difficult might be that the move 1-6! is required, because 1-23? is a draw.

Het plezier om leuke posities aan andere dammers te laten zien is al zo oud als het spel zelf. Lang geleden werden nauwelijks eindspelen gepubliceerd, maar enkele wel. Zelfs al zo lang geleden als de 18e eeuw. Hieronder laat ik er een aantal zien. De keuze is tamelijk willekeurig, maar interessant genoeg, hoop ik, om een indruk te krijgen van wat dammers mooi vonden destijds.
Voor dit doel heb ik heel oude eindspelen gezocht in Het Eindspel 2, waarin 1620 eindspelen zijn opgenomen. De 7 boeken van Butoschkin, Etudes, met 5954 eindspelen en Kleingoed van Gerhard Bakker en Gerrit de Bruijn, 700 eindspelen 3 x 3. Een interessant en uitstekend verzorgd boek dat ik al eerder heb aanbevolen. Er zijn niet veel eindspelen gepubliceerd vóór 1900 en van die in Het Eindspel hebben vele bijoplossingen en andere gebreken. Het kostte dus wat tijd om goede voorbeelden te vinden.
De eerste hieronder is heel oud (1798), maar goed geschikt om aan heel jonge dammers enige van de strategische aspecten van het damspel te leren, zoals: Tempo-dwang. De kracht van de dam, die de lange lijn beheerst. Het noodzakelijke offer van twee zwarte schijven om op die lijn te komen. Het offeren van de witte dam als enige mogelijkheid om te winnen. Oppositie, één van de basis eindstanden. Dat alles in een eenvoudig, makkelijk te begrijpen eindspel. Alleen een beetje moeilijker is wellicht dat de zet 1-6 noodzakelijk is, want 1-23 is remise.

Harvant, 1798

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W6,44,49:B12,27,36"] 1. 6-1 12-17 2. 1-6 17-21 3. 6-28 27-31 4. 44-39 21-27 5. 39-33 27-32 6. 28x26 36-41 7. 26-37 41x32 8. 33-28 32x23 9. 49-43 *


The next one published 50 years later, is so good that it can easily compete with most of the endgames published today. At that moment of history the main goal was not to have many thematic variants, but an interesting, preferably deep and surprising, solution. Perhaps the nicest way to win a game.

De volgende die 50 jaar later werd gepubliceerd, is zo goed dat deze makkelijk kan concurreren met de meeste eindspelen die heden ten dage gepubliceerd worden. In die tijd was het belangrijkste doel niet om veel scherpe variantjes te krijgen, maar een interessante oplossing, bij voorkeur diep en verrassend. Wellicht de mooiste manier om een partij te winnen.

G. Grégoire, 1848

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W27,34,37:B1,7,17"] 1. 34-29 7-12 2. 29-23 1-7 3. 37-31 7-11 4. 31-26 11-16 5. 23-19 12-18 6. 19-14 18-23 7. 14-10 23-29 8. 10-5 16-21 9. 27x16 17-22 10. 5-32 29-34 11. 32-49 22-28 12. 16-11 28-33 13. 11-7 34-40 14. 49x35 33-38 15. 35-19 38-43 16. 7-2 43-49 17. 19-35 49-32 18. 26-21 32x16 19. 35-49 *


After these early years a star was born, to become a real famous endgame composer. Cornelis Blankenaar was born 14-12-1876 and published his first "Blankenaar" when he was only 16 years young. A "Blankenaar" is an endgame with 3 White Kings against one Black King and one Black Man (or sometimes two Black Man, after a few moves reduced to one). Over the years he developed these special compositions steadily, resulting in very complex compositions. He only showed the endgames to his friends, but never documented the solutions. Most of them were only published after his death. The strange thing is that by far the most of these compositions have interchangeable moves or second solutions, but finding a solution is still very difficult (without a computer). I show you a very simple one below. It has a fully thematic, but extremely short, variant. However, the main real "Blankenaar" variant has interchangeable moves.

Later dan deze vroege jaren werd een ster geboren, om een beroemde eindspel componist te worden. Cornelis Blankenaar geboren 14-12-1876 publiceerde zijn eerste "Blankenaar" al toen hij nog slechts 16 jaar jong was. Een "Blankenaar" is een eindspel van drie witte dammen tegen een zwarte dam en een zwarte schijf (of soms twee zwarte schijven, na een paar zetten gereduceerd tot één). In de loop der jaren perfectioneerde hij dit genre steeds verder resulterend in heel gecompliceerde composities. Hij liet die composities alleen maar zien, maar legde de oplossing nooit vast. De meeste werden pas na zijn dood gepubliceerd. Het merkwaardige is dat vrijwel alle van deze composities verwisselbare zetten of bij-oplossingen hebben, maar dat toch het vinden van een oplossing heel erg moeilijk is (zonder computer). Hieronder laat ik een heel eenvoudige zien. Deze heeft een volledig scherpe variant, maar die is erg kort. De hoofdvariant echter heeft verwisselbare zetten.

C. Blankenaar 1894

Correct is 47 (36) 46-41 (31) 42, 36.

[White ""] [Black ""] [FEN "W:WK29,K46,K49:BK4,31"] 1. 29-47 31-36 2. 46-41 4-15 3. 41-37 15-4 4. 49-32 36-41 5. 47x36 4-15 6. 32-27 15-47 7. 27-4 47-33 8. 37-42 33x47 9. 4-15 *


Of course Cornelis Blankenaar was very well able to produce fully sharp endgames. The one below starts quite subtle, while White cannot play 47-42-38 because he has to go in the direction of 26 and cannot play 47-41-37 either, because of (3-9-14).
Cornelis Blankenaar was natuurlijk wel in staat om volledig scherpe eindspelen te produceren. Hieronder één die nogal subtiel begint. Wit kan geen 47-42-38 spelen omdat hij in de richting van 26 moet, maar ook geen 47-41-37, want dan komt (3-9-14).

C. Blankenaar 1899

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W16,19,47:B3,4,6"] 1. 47-42 4-10 2. 42-37 3-8 3. 37-31 10-15 4. 19-14 8-13 5. 31-26 13-19 6. 14x23 15-20 7. 23-19 20-25 8. 19-14 25-30 9. 14-10 30-34 10. 10-5 6-11 11. 16x7 34-39 12. 5-28 39-43 13. 7-2 43-49 14. 26-21 49x16 15. 28-11 *


We conclude this short overview with an idea of Isodore Weiss. He was the World Champion Draughts from 1895-1912 without interruption. Weiss was also an excellent and productive draughts composer, both of combinations and endgames. The idea I mean is the final of the two following compositions. I extended his idea a bit. It requires two Applets. The second one (also two Applets) is not only an endgame, but a surprising forcing.

Tot besluit van dit korte overzicht een idee van Isodore Weiss. Hij was Wereldkampioen Dammen van 1895-1912 zonder onderbreking. Weiss was ook een, in ieder geval voor die tijd, uitstekende en productieve problemist, zowel combinaties als eindspelen. Het idee dat ik bedoel is het slot van beide composities. Ik heb zijn idee een beeje verdiept. Er zijn twee Applets voor nodig. De tweede (ook twee Applets) is niet alleen een eindspel, maar een verrassende forcing.

Isodore Weiss 1898 (arr. Jaap Bus)

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W31,34,K36,45:B21,25,42"] 1. 31-27 21x32 2. 36-47 32-38 3. 45-40 42-48 4. 47x29 48x30 5. 40-35 *


The other main variant has some extra variants. I give only the main one.
De andere belangrijke variant, heeft nog wat extra variantjes. Ik geef alleen de hoofdzaak.

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W31,34,K36,45:B21,25,42"] 1. 31-27 21x32 2. 36-47 32-37 3. 47x24 25-30 4. 24x35 37-42 5. 35-44 42-48 6. 44-39 48-37 7. 39-28 37x40 8. 45x34 *


The first move of the forcing is quite surprising, because it looks to give a freeway for the Black that lands on 27. However, a sacrifice changes the situation. After the forced moves (16-21) and 36-31 Black has the choice between (25-30, 19-24) or playing (19-24) right away. The safest way seems to be (25-30), but it is not, as the first of the two Applets shows.

De eerste zet van de forcing is nogal verrassend, omdat het de weg lijkt vrij te maken voor de zwarte die op 27 komt. Een offer echter wijzigt de situatie. Na de gedwongen zetten (16-21) en 36-31 heeft zwart de keuze tussen (25-30, 19-24) of direct (19-24). Het ziet er naar uit dat (25-30) de veiligste weg is. Maar dat is het niet, zoals de eerste van beide Applets laat zien.

J.C.R. Bus 2014

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W15,21,26,29,31,34,36,38,45:B3,4,10,13,16,18,19,23,25"] 1. 38-33 16x27 2. 31x22 18x27 3. 29x9 3x14 4. 26-21 27x16 5. 33-29 16-21 6. 36-31 25-30 7. 34x25 19-24 8. 29x9 4x13 9. 15x4 21-26 10. 4x27 26x37 11. 27-36 37-42 12. 36-47 42-48 13. 45-40 48-26 14. 47-42 26x48 15. 40-34 48x30 16. 25x34 *


So Black does not play (25-30), but directly (19-24). It is interesting to see that after that it does not make any sense anymore to play (25-30).
Zwart speelt dus geen (25-30), maar direct (19-24). Het valt op dat het voor zwart daarna helemaal geen zin meer heeft nog (25-30) te spelen.

[White ""] [Black ""] [FEN "W:W15,21,26,29,31,34,36,38,45:B3,4,10,13,16,18,19,23,25"] 1. 38-33 16x27 2. 31x22 18x27 3. 29x9 3x14 4. 26-21 27x16 5. 33-29 16-21 6. 36-31 19-24 7. 29x9 4x13 8. 15x4 21-26 9. 4x18 26x37 10. 18-23 37-42 11. 23-29 42-48 12. 45-40 48x30 13. 40-35 *


The early draughts-composers inspired next generations. We can be thankful for that.

De vroege dam-componisten inspireerden volgende generaties. Wij kunnen daarvoor dankbaar zijn.